Tętnica płucna prawa

Powierzchnia przyśrodkowa (śródpiersiowa) prawego płuca. Widoczne gałęzie tętnicy płucnej prawej (podpisane *Pulmonary artery*), już po jej podziale wchodzące do wnęki płuca.

Tętnica płucna prawa (łac. arteria pulmonalis dextra) – w anatomii człowieka tętnica krążenia małego prowadząca krew odtlenowaną z serca do prawego płuca. Jest jednym z dwóch (obok tętnicy płucnej lewej) końcowych odgałęzień pnia płucnego. Swój początek ma tuż poniżej wklęsłości łuku aorty, odchodząc od pnia płucnego mniej więcej pod kątem 45°^[1]. Przebiega niemal poziomo z lewej strony na prawą i lekko w tył, z tyłu od aorty wstępującej i żyły głównej górnej, następnie wnika do wnęki prawego płuca, w obrębie której położona jest na ogół pod oskrzelem nadtętniczym a nad oskrzelem podtętniczym i żyłą płucną prawą dolną^[2]^[1]^[3]. Krzyżuje prawe oskrzele główne od przodu, poniżej oskrzela płatowego górnego, następnie biegnie wzdłuż bocznej strony oskrzela głównego. Dzieli się na tętnice (gałęzie) płatowe, segmentowe i podsegmentowe, dzielące się następnie na mniejsze tętnice przebiegające wzdłuż oskrzeli i oskrzelików i kończące się w pęcherzykach płucnych. Liczba i przebieg tych odgałęzień są zmienne, skąd wynika także zmienność długości samej tętnicy płucnej prawej przed oddaniem pierwszych gałęzi – od około 35 do 50 mm, przy średnicy około 24 mm u dorosłego człowieka^[2].

Na ogół wyróżnia się następujące rozgałęzienia tętnicy płucnej prawej^[4]^[5]^[6]^[7]:

tętnica płatowa górna płuca prawego (arteria lobaris superior pulmonis dextri)
- tętnica segmentowa szczytowa płuca prawego (arteria segmentalis apicalis pulmonis dextri), inaczej gałąź szczytowa (ramus apicalis)
- tętnica segmentowa przednia płuca prawego (arteria segmentalis anterior pulmonis dextri)
  - gałąź przednia wstępująca (ramus anterior ascendens)
  - gałąź przednia zstępująca (ramus anterior descendens)
- tętnica segmentowa tylna płuca prawego (arteria segmentalis posterior pulmonis dextri)
  - gałąź tylna wstępująca (ramus posterior ascendens)
  - gałąź tylna zstępująca (ramus posterior descendens)
tętnica płatowa środkowa płuca prawego (arteria lobaris media pulmonis dextri)
- tętnica segmentowa przyśrodkowa płuca prawego (arteria segmentalis medialis pulmonis dextri), inaczej gałąź przyśrodkowa (ramus medialis)
- tętnica segmentowa boczna płuca prawego (arteria segmentalis lateralis pulmonis dextri), inaczej gałąź boczna (ramus lateralis)
tętnica płatowa dolna płuca prawego (arteria lobaris inferior pulmonis dextri)
- tętnica segmentowa górna płuca prawego (arteria segmentalis superior pulmonis dextri), inaczej gałąź górna (ramus superior), gałąź szczytowa (ramus apicalis)
- część podstawna (pars basalis)
  - tętnica segmentowa podstawna przednia płuca prawego (arteria segmentalis basalis anterior pulmonis dextra), inaczej gałąź podstawna przednia (ramus basalis anterior)
  - tętnica segmentowa podstawna boczna płuca prawego (arteria segmentalis basalis lateralis pulmonis dextra), inaczej gałąź podstawna boczna (ramus basalis lateralis)
  - tętnica segmentowa podstawna przyśrodkowa płuca prawego (arteria segmentalis basalis medialis pulmonis dextra), inaczej gałąź podstawna przyśrodkowa (ramus basalis medialis), gałąź sercowa (ramus cardiacus)
  - tętnica segmentowa podstawna tylna płuca prawego (arteria segmentalis basalis posterior pulmonis dextra), inaczej gałąź podstawna tylna (ramus basalis posterior)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 156–159, ISBN 978-83-200-3257-4 .
↑ ^a ^b Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 434–437.
↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 407.
↑ Jan HenrykJ.H. Spodnik Jan HenrykJ.H., Mianownictwo anatomiczne polsko-angielsko-łacińskie, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2022, s. 204–205, ISBN 978-83-66960-76-3 .
↑ ZygmuntZ. Urbanowicz ZygmuntZ., Współczesne mianownictwo anatomiczne, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002, s. 275, ISBN 83-88063-91-X .
↑ Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 437.
↑ Polska Akademia Nauk Wydział NaukP.A.N.W.N. Medycznych, Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 1345, ISBN 83-200-1923-0 .

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom II. Trzewa, wyd. X, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, ISBN 978-83-200-4501-7 .

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

[Bochenek3-1] AdamA. Bochenek AdamA., MichałM. Reicher MichałM., Anatomia człowieka. Tom III. Układ naczyniowy, wyd. IX, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 156–159, ISBN 978-83-200-3257-4 .

[CITEREFBochenekReicher2018434–437-2] Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 434–437.

[CITEREFBochenekReicher2018407-3] Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 407.

[MA2022-4] Jan HenrykJ.H. Spodnik Jan HenrykJ.H., Mianownictwo anatomiczne polsko-angielsko-łacińskie, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2022, s. 204–205, ISBN 978-83-66960-76-3 .

[WMA-5] ZygmuntZ. Urbanowicz ZygmuntZ., Współczesne mianownictwo anatomiczne, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002, s. 275, ISBN 83-88063-91-X .

[CITEREFBochenekReicher2018437-6] Bochenek i Reicher 2018 ↓, s. 437.

[WSM-7] Polska Akademia Nauk Wydział NaukP.A.N.W.N. Medycznych, Wielki słownik medyczny, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1996, s. 1345, ISBN 83-200-1923-0 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]